बुटवल, १५ कात्तिक
नेपाली काँग्रेसका केन्द्रीय सदस्य डा. शेखर कोइरालाले जनताका आबस्यकताका आधारमा आफ्ना एजेण्डा लिएर चुनावमा जाने पार्टीको मात्र भविस्य उज्जवल रहेको बताउनु भयो ।
आगामी तिन बर्षमा आम निर्वाचन हुने बताउदै उहाँले उक्त चुनाबमा पार्टीले स्पष्ट एजेण्डा लिएर जनतासँग जानुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो–‘सरकारको गलत क्रियाकलापका कारण हामिले चुनाब त जितौला तर कांग्रेसले जनताका आबस्यकताका आधारमा आफ्ना एजेण्डा लिएर जनतामा जानुपर्छ ।
नेपाल डेमोक्रेटिक लयर्स एशोसिएशन प्रदेश पाँचद्वारा शुक्रबार बुटवलमा आयोजना गरिएको ‘संबिधान प्राप्तीको यात्रामा नेपाली कांग्रेस’ बिषयक बिचार गोष्ठिमा बोल्द उहाँलेपार्टी अव तदर्थवादबाट चल्न नसक्ने बताउनु भएको छ । पार्टीका भातृ संगठनहरु तदर्थ समिति गठन गर्न लागिएको तर्फ संकेत गर्दै उहाँले पार्टीलाई उर्जा दिनकालागि पनि तदर्थवादको अन्त्य गर्नुपर्ने भनाई राख्नुभएको हो ।
कांग्रेस नेता कोइरालाले पार्टीबाट कोही नेता कार्यकर्तालाई अन्याय भएको छ भने अब त्यसो हुन नदिने दृढता समेत व्यक्त गर्नुभयो ।
मुलुक अति राष्ट्रवाद र उग्रराष्ट्रवादको चपेटामा परेको भन्दै नेता कोइरालाले गणतन्त्र र लोकतन्त्रमाथि खतरा छ भने त्यो बर्तमान सरकारबाटै रहेको दाबी गर्नुभयो ।
वाइड वडी प्रकरणमा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले तत्कालिन पर्यटनमन्त्री रबिन्द्र अधिकारी निर्दोष रहेको भनि अभिव्यक्ति दिएको स्मरण गर्दै भन्नुभयो–‘रबिन्द्र अधिकारी निर्दोष हुन् भने दोषि को हो ? प्रधानमन्त्रीले भन्नु प¥यो नि ।’ न्यायालय, अख्तियार र मानब अधिकार आयोगमा समेत सरकारको छाया परेको भन्दै उहाँले सुशिला कार्कीमाथिको महाभियोगमा कांग्रेस पनि चुकेको स्वीकार गर्नुभयो ।
नेपाली कांग्रेसका केन्द्रिय सदस्य देबेन्द्रराज कंडेलले सन् १९५० को सन्धीको प्राबधानमा टेकेर आफ्नो लगानीमा भारतमा विद्यालय सञ्चालन गरेको भन्दै विद्यालयको अध्यक्ष भएकै भरमा आफुलाई भारतीय नागरिक भएको भनि झुठो प्रचार गरिएको बताउनु भयो । उहाँले आफुमाथि लगाइएको अभियोग प्रमाणित गरेर देखाउन चुनौती समेत दिनुभयो ।
कार्यक्रममा प्रतिनिधिसभा सार्बजनिक लेखा समितिका सभापति भरतकुमार शाहले सबैले आ–आफ्नो जिम्मेवारी पुरा गरे आगामि निर्वाचनमा पार्टीले चुनाब जित्ने बताउदै एक अर्कालाई दोष दिएर संगठन बलियो नहुने बिचार व्यक्त गर्नुभयो ।
डेमोक्र्याटिक लयर्स एशोसिएशन प्रदेश अध्यक्ष गोकर्ण सिं थापाको सभापतित्वमा सम्पन्न कार्यक्रम एशोसियशनका प्रदेश कोषाध्यक्ष राजन नेपालको स्वागत मन्तब्य र सचिब माधबप्रसाद घिमिरेको सञ्चालनमा भएको थियो । त्यसै अबसरमा नेपाल ओलम्पिक कमिटीमा निर्वाचित दिर्घबहादुर केसीलाई सम्मान गरिएको थियो ।
प्रदेश ५ को बुटवलमा आधुनिक कृषि उपज केन्द्रको डीपीआर तयार,नेदरल्याण्डस्को लगानी भित्रयाउन पहल शुरु
यमलाल भुसाल
बुटवल, १५ कात्तिक
रुपन्देहीको बुटवल र सैनामैना नगरपालिकाको बीच भागमा बन्न लागेको प्रदेश पाँचको आधुनिक कृषि उपज थोक बजार प्रवद्र्धन केन्द्रको विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन (डीपीआर) तयार भएको छ ।
बुटवल उपमहानगरपालिका १६ र सैनामैना नगरपालिका १, को बीचभागमा पर्ने डहरगाउँ र सैनामैनाको कर्साघाट क्षेत्रमा ३० बिगाह क्षेत्रफलमा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको यो आधुनिक कृषि उपज केन्द्र हो ।
दुई अर्ब चार करोड ४३ लाख रुपैंयाँ लागत अनुमान गरिएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको यो केन्द्रबाट कृषि उपजको संकलन, भण्डारण, प्रशोधन र बिक्री वितरणका साथै एग्रोटुरिजमको समेत प्रवद्र्धन हुनेछ ।
संघीय सरकार अन्तरगतको कृषि पुर्वाधार विकास तथा कृषि यान्त्रीकरण प्रवद्र्धन केन्द्रले ६ महिना लगाएर विस्तृत अध्ययन प्रतिवेदन तयार गरेको हो । यस्लाई संघीय सरकारको विभागीय मन्त्रालयले मेगा प्रोजेक्टका रुपमा लिंदै सोही अनुरुप लगानीका स्रोत खोज्ने बताएको छ ।
प्रस्तावित आधुनिक कृषि उपज थोक बजार प्रवद्र्धन केन्द्रको विस्तृत अध्ययन प्रतिवेदन (डिपिआर) संगै प्रारम्भिक चरणको अध्यय्न पूरा भएसंगै लगानीका स्रोतको खोजी तीव्र पारिएको बुटवल उपमहानगरपालिका प्रमुख शिवराज सुवेदीले बताउनुभयो । उहाँले संघ, प्रदेश, स्थानीय तहका साथै निजी र सहकारी क्षेत्रकोसमेत सहकार्यमा लगानी गर्ने वातावरण बनाइने बताउनुभयो ।
प्रमुख सुवेदीको नेतृत्वमा सैनामैना नगरपालिका प्रमुख चित्रबहादुर कार्की, कृषि पुर्वाधार विकास तथा कृषि यान्त्रीकरण प्रवद्र्धन केन्द्रका प्रमुख तथा सहसचिव प्रकाशकुमार संजेलसहित वरिष्ठ इन्जिनियर, उक्त क्षेत्रमा पर्ने वडाका अध्यक्षसहित जनप्रतिनिधि, राजनीतिक दलका नेताहरु र नागरिक अगुवाले शुक्रवार संयुक्त रुपमा साइड भिजिट गर्दै मेगाप्रोजेक्टलाई सफल बनाउन सबैले सहकार्य गर्ने प्रतिबद्धतासमेत जनाउनु भएको छ ।
बजारका संरचना बनाउन एक अर्ब ६५ करोड लगाइने छ । जसमा विभिन्न ३४ वटा ब्लक निर्माण गरिने छ ।
त्यसमा विभिन्न ६ वटा गोदाम घर बन्नेछन् । केन्द्रभित्रै अस्पताल, गेष्ट हाउस, शौचालय, धर्मकाँटा, क्वारेन्टाइन चेकपोष्टदेखि थोक र खुद्रा सामानका अलग–अलग सटरहरु बन्नेछन् ।
एक लाख मेट्रिक टन क्षमताको खाद्यान्न बालीको गोदाम रहनेछ ।
५० हजार टन क्षमताको तरकारी, पशुपन्छी, फलफूलसम्बन्धी वैज्ञानिक प्रविधिसहितको गोदाम घर बन्ने छ ।
यसबाहेक खाद्य, तरकारी, फलफूल राख्न शीतभण्डार गृह, तिनको गुणस्तर निर्धारण गर्ने प्रयोगशाला, बायोग्यास उत्पादन केन्द्र, फोहोर प्रशोधन केन्द्र र बीउ भण्डार गृह निर्माण गरिनेछ । पशुजन्य बिक्रीका लागि छुट्टै क्वारेन्टाइन भवन बन्ने छ । तीन वटा जीउदो माछा बिक्रीकेन्द्र बन्नेछन् । एक सय मेट्रिक टन जोख्न सक्ने दुई वटा धर्मकाँटा राखिने छ ।
केन्द्रमा किसानले उत्पादन गरेका कृषि र पशुपन्छीसम्बन्धी सम्पूर्ण उत्पादनको खरिद बिक्रीको व्यवस्था मिलाइनेछ । उत्पादित कृषि उपजको बजार मूल्य कम भएको समयमा गोदाम घरमा भण्डारण गरिनेछ ।
बजार मूल्य वृद्धि हँदा किसानले आफै गोदामबाट बाहिर निकालेर व्यापारीलाई बिक्री गर्न सक्ने कृषि पुर्वाधार विकास तथा कृषि यान्त्रीकरण प्रवद्र्धन केन्द्रका प्रमुख तथा सहसचिव प्रकाशकुमार संजेलले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार बजार, गोदाम, प्रशोधन केन्द्र सहकारीमा आधारित हुनेछन् ।
केन्द्रमा बिक्री हुन नसकेका कृषि उपज र पशुपन्छी प्रशोधन गरिने छ । त्यसलाई मूल्य शृंखलामा आधारित अर्को प्रकारका उत्पादन गरी बिक्री गर्ने व्यवस्था गरिने छ । त्यसका लागि होलसेल सटर एक सय ३७ र रिटेल सटर ५४ वटा बनाइने छ । सुबिधाका लागि बजारभित्रै प्रटोलपम्प रहनेछ । गेष्टहाउससहितको एक होटल र एक चमेनागृह तथा पाँचवटा शौचालयको समेत प्रस्ताव गरिएको छ ।
डिपिआर लगत्तै चालु आर्थिक वर्षमा वातावरणीय प्रभाव मुल्यांकन गरिने छ । उक्त काम ६ महिनाभित्र सकी चालु आर्थिक वर्षमै निर्माण प्रक्रिया थाल्ने योजना रहेको प्रमुख संजेलले बताउनुभयो ।
डिपिआरसँगै पाँच वर्षमा निर्माण सक्नेगरी पञ्चवर्षीय गुरुयोजना समेत निर्माण गरेको छ । यसमा संघीय सरकार, प्रदेश र स्थानीय तहले लगानी गर्ने प्रस्ताव गरिएको छ । केही समयअघि भएको लगानी सम्मेलनमा नेदरल्याण्ड सरकारले कृषि क्षेत्रमा १६ अर्ब लगानी गर्ने प्रस्ताव गरेको थियो ।
ठूला किसानदेखि एउटा काक्रो र एक मुठा सागसम्म खेतबाटै संकलन गरी बजारसम्म पु¥याउने जिम्मेवारी बजारलाई दिनेगरी प्रस्तावना तयार भएको छ । बिचौलियाबाट हुँदै आएको कृषि उत्पादनमाथिको नियन्त्रण किसानलाई दिन यसो गरिएको हो ।
संघीय सरकारले गत आर्थिक वर्षको बजेटमा ७ वटै प्रदेशमा यस्ता बजार बनाउने योजना ल्याएको थियो । त्यसको नमुनाका रूपमा बुटवलमा कृषि बजार निर्माण हुदैछ । केन्द्र बन्ने वडाका अध्यक्ष रामप्रसाद रेग्मीले नमुना कृषि उपज केन्द्रको निर्माणले यसक्षेत्रको मुहार फेरिने बताउनुभयो ।
